Połóg jest okresem, jakim nazywa się pierwsze 6 tygodni po porodzie. Ciało potrzebuje tego czasu, aby móc wrócić do stanu sprzed ciąży oraz porodu, które to stanowią olbrzymie obciążenie dla organizmu.
Biorąc pod uwagę ilość i intensywność zmian, młoda mama może spodziewać się wtedy nie tylko trudności z zakresu somatycznego, lecz także psychicznego. Skoki hormonalne mogą wpływać na huśtawkę nastrojów, odczuwanie bardzo silnych emocji czy też zwiększone poczucie lęku – to jak najbardziej naturalne!
Połóg trwa mniej niż 6 tygodni
Trzeba pamiętać, że każdy organizm jest inny. Połóg z reguły trwa około 6 tygodni. Nieco dłużej trwa rekonwalescencja po cesarce i dużym urazie krocza przy porodzie fizjologicznym. Jest to czas na regenerację tkanek, obkurczanie się macicy, regulacji gospodarki hormonalnej i zmian ogólnoustrojowych. Nie ma metody na to, by go zakończyć wcześniej. Macica dopiero po 6 tygodniach powraca do wielkości sprzed ciąży – ok. 100g. Zbyt częste ustanie krwawienia może świadczyć o nieprawidłowościach, które trzeba skonsultować z lekarzem.
OKRES POŁOGU | BARWA/ KONSYSTENCJA |
od 1. do 3. doby | krwiste |
koniec 1. tygodnia | brunatnokrwiste |
koniec 2. tygodnia | brudnożółte |
koniec 3. tygodnia | szarobiałe |
po 4-6. tygodniach | zanikanie odchodów |
W połogu nic nie boli
W połogu dolegliwości bólowe towarzyszą niemal codziennie. Wynikają one z:
- obkurczania się mięśnia macicy,
- rany pooperacyjnej w przypadku cięcia cesarskiego,
- rany krocza,
- poranionych brodawek,
- problemów laktacyjnych m.in.: zastoju pokarmu, nawału.
Podczas karmienia pokarm leci tylko z jednej piersi
To sytuacja, która jest możliwa, jednak nie jest tak zawsze. Podczas karmienia pokarm może wypływać z piersi, z której aktualnie noworodek nie ssie. Jest to naturalne zjawisko. Żeby nie zmarnować ani kropli mleka można zastosować kolektor mleka tzw. magiczną butelkę.
Na pewno nie będę musiała karmić częściej niż co 3 godziny
To zależy od twojego dziecka. Rekomendowane jest karmienie na żądanie, czyli według potrzeb dziecka, kiedy daje ono sygnał, że jest głodne. Podając dziecku pierś, dajemy mu nie tylko pokarm, ale także zaspokajamy jego potrzebę bliskości, poczucia bezpieczeństwa. Karmienie na żądanie zwiększa komfort matki zmniejszając uczucie pełnych, bolących piersi. Zdrowy noworodek zazwyczaj je około 8-12 razy w ciągu doby, a w tym minimum 1-2 razy nocą.

Połóg to naturalny sposób antykoncepcji
To stwierdzenie nie jest prawdą. Około trzy tygodnie po porodzie może dojśćjuż do owulacji, czyli najlepiej jest jak najszybciej zacząć stosować antykoncepcję. W przypadku karmienia piersią preparaty hormonalne nie mogą zawierać estrogenów, które wpływają na laktację i przenikają do mleka. Stosowanie preparatów, które zawierają progesteron jest bezpieczne. Tak więc preparaty antykoncepcji doustnej, wkładka wewnątrzmaciczna, czy prezerwatywa powinny być rozważane w pierwszej kolejności, jako metody skutecznego zapobiegania ciąży.
W połogu nie mogę wykonywać aktywności fizycznej
W połogu nie należy rezygnować z aktywności fizycznej. Ćwiczenia powinny być dobrane tak, aby pomóc ciału w przyśpieszeniu regeneracji zarówno po porodzie siłami natury jak i cesarskim cięciu. Odradza się wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie proste brzucha i zwiększających ciśnienia śródbrzusznego np. brzuszków. Odradza się także dźwiganie ciężkich przedmiotów, cięższych od noworodka. Najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u fizjoterapeuty, który dobierze odpowiedni zestaw ćwiczeń w połogu.

Podczas połogu wybierz prysznic, nie wannę
Kąpiel w wannie nie sprzyja gojeniu się rany krocza i po cesarskim cięciu. Dodatkowo może przyczynić się do powstania infekcji. Po urazach krocza zalecane jest podmywanie się po każdym skorzystaniu z toalety. Rany należy dobrze osuszać np. papierowym ręcznikiem, by zmniejszyć ryzyko zakażeń.
Baby Blues i nieoceniona pomoc rodziny
Połóg to okres regeneracji po porodzie i nawiązania więzi z dzieckiem. Wsparcie ze strony rodziny i położnej środowiskowej jest niezastąpione. Wiele matek, już na oddziale położniczym wspomina, że bardzo się cieszy, że po wyjściu ze szpitala odbędzie się patronaż i będzie miała zapewnioną profesjonalną pomoc i wsparcie medyczne. Kluczowe wsparcie położnicy w połogu stanowi również rodzina. W drugiej, trzeciej dobie najczęściej pojawia się baby blues – smutek poporodowy.
Ten okres zazwyczaj świeżo upieczona mama przeżywa już w domu, jeśli nie ma przeciwwskazań do dłuższej hospitalizacji. Rodzina powinna być wyedukowana w kierunku obserwacji występujących objawów i rozróżnienia baby blues od depresji poporodowej, by w szybkim czasie zapewnić matce wizytę u psychologa lub psychiatry.

Pomoc rodziny nie powinna być ograniczona do opieki nad noworodkiem, ale również w obowiązkach domowych, czy opiece nad starszym dzieckiem. Rodzina powinna zachęcać kobietę, która przed chwilką wydała na świat maluszka, do odpoczynku i zwracać uwagę na zbilansowane odżywianie się. Pomimo dobrych chęci nie powinni przytłaczać nadmierną chęcią pomocy, gdyż dobór nieodpowiedniego słownictwa może spowodować u matki niepokój i stres, a także wątpliwości, czy nadaje się do roli matki.
Autor: Monika Bociąga, położna